Dự báo lạm phát sẽ còn ảm đạm trong vài tháng tới. Việc tăng giá thực phẩm cao hơn (vốn đã tăng 5,2% so với năm trước) sẽ cho thấy những ảnh hưởng nặng nề hơn trong thời gian tới. Các đợt tăng giá lớn gần đây đối với nhiều mặt hàng diễn ra trên toàn thế giới, bao gồm dầu hướng dương, lúa mì và đậu nành, hầu như không ảnh hưởng đến giá thực phẩm ở Iceland.
Theo phân tích của Jakobsson Capital (công ty nghiên cứu và phân tích kinh tế), giá thực phẩm có thể tăng lên đến hàng chục phần trăm. Chính phủ Hoa Kỳ đã cảnh báo công chúng vào cuối tuần qua về “sự gia tăng thảm hại” của giá thực phẩm, đặc biệt là đề cập đến các sản phẩm nông nghiệp, nơi giá phân bón tăng là một trong những lý do chính.
Cũng theo phân tích của Jakobsson Capital, hàng hóa nhập khẩu đóng góp rất ít vào lạm phát, nhưng khả năng tăng giá kim loại, gỗ và dầu sẽ tác động lên giá hàng hóa nhập khẩu và chi phí xây dựng trong tương lai gần.
Hagstofa Íslands – Cục dữ liệu quốc gia Iceland đã công bố một phép đo chỉ số giá tiêu dùng vào tuần trước, cho thấy lạm phát đạt mức 7,2%. Kết quả này cao hơn so với dự báo chính thức ở mức dao động từ 6,7% – 6,8%. Ủy ban Chính sách Tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Iceland sẽ họp vào ngày mai và theo ý kiến của hầu hết những người tham gia thị trường, rằng lãi suất chính sách của Ngân hàng sẽ được nâng lên 75 hoặc 100 điểm cơ bản, lãi suất hiện đang ở mức 2,75%.
Các nguyên liệu thô khác nhau được sử dụng trong sản xuất thực phẩm đã tăng từ 20% – 60% trong vòng ba tháng qua. Theo phân tích của Jakobsson Capital, những đợt tăng giá này chỉ là một phần nhỏ của giá lương thực ở Iceland, mà nguyên nhân là do hầu hết các nhà sản xuất lương thực đều dự trữ các nguyên liệu thô cơ bản như lúa mì, ngô, đường và dầu hướng dương.
“Các hãng sản xuất thực phẩm lớn nhất ở châu Âu, như Unilever, Danish Crown, Nestle, Oetker Group, Kerry Group và Bakkavör Group, phần lớn được bảo vệ trước những biến động giá ngắn hạn thông qua các hợp đồng kỳ hạn. Do đó, có thể mất tới ba tháng để việc tăng giá hàng hóa gây áp lực nặng nề cho các nhà sản xuất lương thực lớn “, theo nhà phân tích Jakobsson.
Theo Innherji đã thảo luận trước đây cho thấy chỉ số vật liệu xây dựng nhập khẩu đã tăng 5,5% trong tháng 4, nhưng giá vật liệu xây dựng nhập khẩu không có mức tăng tương tự nào kể từ khi Cục thống kê Iceland bắt đầu công bố bảng phân tích chỉ số xây dựng vào đầu năm 2010. Chỉ số này cho thấy giá vật liệu xây dựng nhập khẩu đã tăng 26% kể từ tháng 3 năm 2020 nhưng chỉ số xây dựng nói chung đã tăng hơn 13% trong cùng kỳ năm ngoái.
Jakobsson Capital nói rằng sự gia tăng này không gây ngạc nhiên cho những người trong lĩnh vực xây dựng. “Gỗ đến từ Nga rất nhiều và hầu hết các loại gang đến từ Belarus. Kim loại, giống như thực phẩm, đã tăng giá mạnh. Sự gia tăng của các nguyên liệu thô này không chỉ ảnh hưởng đến bất động sản và chi phí bảo trì”. Bài phân tích cũng đồng thời lưu ý rằng, sự gia tăng này cũng sẽ ảnh hưởng đến giá của ô tô, dụng cụ, thiết bị điện tử và các sản phẩm khác có chứa kim loại, không tính đến lon nhôm và đồ hộp.
Nhà phân tích Jakobsson tự hỏi điều gì sẽ xảy ra khi thực phẩm, nguyên liệu thô, gỗ, thép, dầu và chi phí vận tải tăng giá cả chục phần trăm trong một thời gian ngắn. “Một hoặc hai năm trước, ít người có thể tin rằng lạm phát ở Đức sẽ là 7,3% và 7,4% trong khu vực EU vào tháng 3 năm 2022. Tuy nhiên, đó chỉ là mức trung bình và lạm phát ở nhiều nơi ở châu Âu bắt đầu vượt quá 10% vào tháng 3 năm ngoái.”
Lạm phát ở Iceland thấp hơn mức trung bình của châu Âu, một lý do cho điều này là giá dầu tăng ở Iceland có ảnh hưởng nhỏ hơn nhiều so với nhiều nước khác. Tỷ giá hối đoái của đồng Króna đã mạnh lên đáng kể trong những tuần gần đây, nhưng mức tăng giá bất động sản ở Iceland lớn hơn rất nhiều so với nhiều nơi khác.